Dieç anhos de proua
Fizo dieç anhos l atrasado die 19 de Nobembre que la Assemblé de la República aprobou, por aclamaçon, la que bieno a ser, apuis de salida ne l Diário de la República, la lei n.º 7/99, tamien coincida cumo lei de l mirandés, apersentada pul deputado socialista i mirandés, Júlio Meirinhos. Ye amportante pensar subre l que passou dende para acá, subre l que essa lei mos trouxo ou deixou de mos traier. Anque seia ua lei cun quaije todos ls defeitos de l mundo, adonde falta quaije todo, eilha trouxo-mos algo essencial: reconhece ls dreitos de ls falantes de lhéngua mirandesa; anque nada crie, pus esses dreitos nacírun cula lhéngua, apregona-los als quatro aires; anque quaije nada dá ou eisige, cumpormete l stado pertués, a nible nacional i lhocal, cun aqueilhes dreitos. Por esso, podemos dezir: inda bien que essa lei se fizo, pus ye melhor que eisista essa do que nanhue; i ua lei mais cumpleta nun quier dezir que resolbisse las cousas, pus stamos afeitos a que las leis nun séian cumpridas, a ampeçar por quien las faç i se ua lei tan simpres cumo aqueilha lei n.º 7/99 nun ye cumprida pul stado, menos inda lo iba a ser ua lei mais cumpleta i cumplexa, que fazie falta.
Dieç anhos passados, houbo ua cousa eissencial que demudou cun la aprobaçon de la lei: ganhou outras raízes la proua cula lhéngua mirandesa, al menos pul mais de ls sous falantes, al punto de haber acabado quien faga caçuada de la lhéngua i de ls que la fálan. Ye berdade que se refinórun las eideias de ls que stan contra eilha i que l sou maior gusto serie calhá-la ou calhar aqueilhes que la fálan ou la scríben ou algo fázen por eilha, mas ye mui fácele coincer essa giente pus la sue marca stá a la bista, bonda ber ls sous feitos, quier dezir, l que nun fázen. Assi i todo, puode dezir-se que la proua cula lhéngua ye hoije un menumiento que yá nun se sbarrulha, i agarrada a eilha ben la proua cul pobo que la fala i que al lhargo de seclos la trouxo até als nuossos dies. Essa proua inda nun le bieno a traier pan a quaije naide, anque la lhéngua seia l mais amportante balor eiquenómico de la tierra de Miranda, mas yá le bieno a traier mais felcidade i mais bien star a muita giente, bieno a traier mais respeito por nós mesmos, abriu-le la puorta a nuobos suonhos, fizo correr nuobas fuontes de criatebiadade cultural, lhiteraira i artística an giral, ajudou a anchir muitos dies bazius ou perdidos por caminos sien sentido i sien antresse, criou ua mais fuorte lhigaçon antre ls mirandeses, trouxo al paíç l ampeço dua nuoba cuncéncia lhenguística.
La proua de que stou a falar ye l mais amportante, pus tamien ye de ls mirandeses que depende l eissencial an relaçon a la sue lhéngua mirandesa, nun depende de l stado ou de stranhos, ou de ajudas de fuora, anque seia bien benida toda la ajuda, de todos ls lhados. Sien nós ye que nada se puode fazer i nós, para podermos fazer algo i cada beç mais, tenemos de acraditar que bal la pena i, cumo se dixo hai dies nua eileiçon amaricana, tenemos que acraditar que somos capazes. Será que queremos?
in, Público 24.11.2008
Amadeu Ferreira - amadeujf@gmail.com
Sem comentários:
Enviar um comentário